Dementievriendelijk door de ogen van Kitty en Jac

Al bijna 50 jaar zijn Jac en Kitty uit ’s Gravenmoer getrouwd. Ondanks het feit dat Jac drie jaar geleden de diagnose Alzheimer kreeg, blijven ze samen de dingen doen die ze altijd deden, waar nodig in een aangepast ritme. Ze zijn open over de ziekte. Dan weten de mensen wat er speelt, aldus Kitty. “Jac blijft echt actief betrokken en is niet bang om fouten te maken. Dat vind ik zo knap, hij gaat er niet onder gebukt dat hij dementie heeft.”

Niet in je schulp kruipen

“Ik ga niet in zak en as zitten”, zegt Jac. “Dat zou zonde zijn. Je moet je niet terugtrekken.” Hij doet nog steeds vrijwilligerswerk in een beweegtuin voor senioren en op een zorgboerderij. Het type werk is wel veranderd. Jac was lange tijd chauffeur voor rolstoelvervoer vanuit de zorgboerderij. “Nadat er dementie geconstateerd was, mocht ik van de geriater niet meer in die bus rijden. Dat vind ik ontzettend jammer. Nu ga ik bijvoorbeeld wandelen met bewoners. Ik ben er nog steeds bij!” Kitty: “Het is heel prettig hoe de zorgboerderij samen met ons heeft gekeken naar andere zinvolle bezigheden.” Jac en Kitty doen veel samen, maar houden ook hun eigen bezigheden. “Jac kan nu nog alleen thuis blijven, zodat ik er gemakkelijk even tussenuit kan. Ik moet soms toch mijn verhaal kwijt, dan ga ik met vriendinnen zwemmen of bridgen.” Jac gaat nog steeds graag golfen, hoewel het slagen tellen wat lastiger wordt. Dat doen zijn medespelers nu voor hem.

Dat kan toch gebeuren?

Een aantal jaren geleden merkte Kitty dat er dingen begonnen te veranderen. “Als ik iets vertelde waar Jac vervolgens niet op terugkwam dacht ik dat hij niet zo geïnteresseerd was. Het waren kleine dingen waarvan je al snel denkt ‘dat kan gebeuren’, zoals het tafelkleed dat ineens op andere plekken ligt.” Tot er op een gegeven moment reacties uit de omgeving kwamen. “Zo zeiden ze bij de kapper dat Jac vergeetachtiger werd en zelfs dat hij dementie had. Daar kon ik dan wel boos om worden, er was nog niets bewezen! Maar toen de diagnose werd gesteld, schrokken wij er niet van. Nu wisten we wat er aan de hand was en konden we het vertellen aan onze omgeving.”

Met veranderingen leren omgaan

Duidelijk communiceren wordt steeds belangrijker. Jac: “Anders gaat er geen lichtje branden.” Kitty merkt ook dat Jac sneller moe is, doordat er zoveel in zijn hoofd gebeurt. Ook dingen met de computer of klusjes in huis worden soms lastiger. “Dit zorgt wel eens voor wrijving”, zegt Kitty. “Dan wil hij geen hulp van mij maar het probleem zelf oplossen. Inmiddels heb ik geleerd dat het geen zin heeft om er dan tegenin te gaan. Of om te benoemen dat we het ergens al over hebben gehad. Ik laat het meestal bij wat het is.” Al doende ontdekt Kitty ook dat ze handiger is dan ze dacht. “Met sommige dingen moet ik mij nu wel bezig houden. En als het niet lukt, zoek ik andere oplossingen of vraag ik hulp.”

Om niet te vergeten

“Ondanks de veranderingen gaat het nog wel zijn gangetje”, vertelt Kitty. “We redden het goed, zo samen. We gaan vooral uit van het hier en nu.” Bij dagelijkse dingen kunnen kleine aanpassingen helpen. Zo neemt Jac bij het boodschappen doen graag veel producten mee. Kitty zorgt er dan voor dat er niet teveel in het karretje komt. “Laatst zou Jac brood en de karnemelk kopen. Hij kwam thuis zonder karnemelk maar met wel drie verschillende vleeswaren, waar we nog genoeg van hadden liggen”. Jac kwam toen zelf met het idee om voortaan een briefje mee te nemen. “Zo lossen we het samen op.”